Fotograaf Nick Ut werd gisteravond geëerd op Visa pour l’Image, het Internationale Festival voor Fotopersmomenten, in Frankrijk. De onderscheiding kwam slechts dagen nadat bekend werd dat Netflix The Stringer had overgenomen, de explosieve documentaire die beweert dat Ut niet de foto “The Terror of War” heeft gemaakt, een van de bekendste foto’s uit de geschiedenis. Ut kreeg een lange staande ovatie en verdedigde zich verder tegen de beschuldigingen uit de documentaire.
In zijn toespraak ter ere van Ut bleef Jean-François Leroy, directeur-generaal van Visa pour l’Image, achter Ut staan.
“Hier bij Visa pour l’Image zijn we van vele pluimage: oubollig, klassiek, orthodox, chagrijnig, dramatisch, en zo verder. Onze critici missen nooit een woord wanneer het gaat om het beschrijven van ons. Maar we zijn ook fel vastberaden om dit beroep te verdedigen dat we liefhebben en dat zo dierbaar was voor Roger Thérond die me hielp het festival op te zetten,” zei Leroy.
“Het is omdat dit is wat Roger zou hebben gedaan, omdat het eerlijk en rechtvaardig is om dit te doen in afwezigheid van onweerlegbaar bewijs, en omdat het de raison-d’être van het festival is, dat ik vanavond de boodschap luid en duidelijk wil uitspreken: Visa pour l’Image en Perpignan staan achter Nick Ut en alle fotojournalisten die hun leven riskeerden om verslag te doen van de oorlog in Vietnam.”
De volledige toespraak is te lezen op Facebook en hieronder.
Toen The Stringer: The Man Who Took the Photo in januari op Sundance in première ging, veroorzaakte het schokgolven in de fotografie-industrie. De documentaire, geregisseerd door Bao Nguyen en geproduceerd door de VII Foundation, beweert dat lokale stringer Nguyễn Thành Nghệ de beroemde foto “The Terror of War” heeft genomen, beter bekend als “Napalm Girl,” in plaats van Nick Ut.
Het foto-bericht van Associated Press werd wereldwijd verspreid en veranderde de publieke perceptie van de oorlog in Vietnam, met name in het Westen. Ut won de Pulitzerprijs voor de foto, ongetwijfeld een van de bekendste en invloedrijkste oorlogsbeelden ooit vastgelegd.
De Associated Press begon een uitgebreid onderzoek naar de auteurschap van de iconische beelden. Het gedetailleerde 97 pagina’s tellende rapport concludeerde uiteindelijk dat Nick Ut mogelijk de foto heeft gemaakt en dat er onvoldoende bewijs is om de fotocredit aan te passen.
In een apart onderzoek kwam World Press Photo tot een heel andere conclusie en werd Ut’s credit opgeschort.
“Het niveau van twijfel is te significant om de bestaande toewijzing te handhaven,” zei Joumana El Zein Khoury, uitvoerend directeur van World Press Photo, in een verklaring in mei. World Press Photo kende het krediet niet opnieuw toe.
The Stringer-regisseur Nguyen beschreef World Press Photo’s beslissing om Ut’s credit te schrappen als “buitengewoon.”
“Hun bevindingen concluderen dat, op basis van het beschikbare visuele en technische bewijsmateriaal, Nguyễn Thành Nghệ, een lang over het hoofd gezien Vietnamees stringer, mogelijk eerder dan Nick Út degene is die de foto heeft genomen,” schreef Nguyen in mei.
“Deze hernieuwde bevestiging werd in het bijzonder aangewakkerd door het bewijsmateriaal uit The Stringer, een onderzoeksdocumentaire die ik heb geregisseerd in nauwe samenwerking met een team van journalisten en filmploeg, van wie velen Vietnamees zijn. Deze erkenning is voor ons allemaal zeer betekenisvol. Maar bovenal vertegenwoordigt het een cruciale eerste stap in het erkennen van de man wiens werk volgens ons rechtmatig aan hem toebehoort: Nguyễn Thành Nghệ. We hopen dat de wereld zijn naam leert kennen en uitspreekt,” vervolgde de regisseur.
Nguyễn heeft volgehouden dat The Stringer niet gaat over Nick Ut, maar eerder een verkenning is van waarheid, geheugen en “de stille last van een man die al meer dan vijftig jaar een geheim meedroeg.”
Honderden gerespecteerde fotojournalisten haastten zich om Ut te verdedigen, zowel in januari toen de documentaire voor het eerst werd vertoond als vooral na de controversiële beslissing van World Press Photo om Ut’s credit te schrappen.
Het was rond die tijd in mei dat Ut officieel werd uitgenodigd voor Visa pour l’Image.
“Omdat mensen praten zonder dat ze The Stringer hebben gezien. Omdat Associated Press het krediet niet heeft ingetrokken. Omdat we het niet waarderen dat deze documentaire is gemaakt nadat de belangrijkste betrokkenen, met name Horst Faas, waren verdwenen — aan wie het zo gemakkelijk zou zijn geweest vragen te stellen. Omdat we hem steunen, nodigen we Nick uit om naar Perpignan te komen,” zei Jean-François Leroy eind mei.
Duidelijk nam Ut Leroy’s uitnodiging aan. Gelijktijdig met Ut’s optreden op het festival in Perpignan, Frankrijk, hebben Ut’s advocaten, James Holstein en Martin Pradel, een verklaring uitgebracht die met PetaPixel is gedeeld. De verklaring wordt hieronder volledig en ongewijzigd weergegeven, met behoud van de nadruk.
Na de bekendmaking van de overname door Netflix van de documentaire The Stringer, voelen wij ons gedwongen om te reageren op een verhaal dat Nick Uts auteurschap van een van de meest iconische foto’s van de 20e eeuw in twijfel trekt — zonder sluitend bewijs en ten koste van de waarheid. In recente maanden heeft een film geprobeerd twijfel te zaaien aan Nick Uts auteurschap van The Terror of War — de foto van Phan Thi Kim Phuc, negen jaar oud, die op 8 juni 1972 wegrent voor een napalm-aanval.
Deze bewering is onwaar. Nick Ut heeft die foto genomen.
Hij was daar, en hij bracht Kim Phuc in veiligheid nadat hij de afbeelding had genomen. Niemand anders heeft het recht om zijn werk op te eisen.
De waarheid is dat Nick Ut tijdens deze periode grotendeels stil is gebleven, zelfs nu een wraakzuchtige en eigenbelangende campagne — vermomd als journalistiek — aan kracht heeft gewonnen. Deze inspanning lijkt opzettelijk getimed te zijn om samen te vallen met zijn uitnodiging voor ‘Visa pour l’image’, wat nog meer verdriet veroorzaakt op een moment dat erkenning en waardigheid had moeten heersen.
Hij is diep geschokkeerd door wat er over hem, zijn carrière, zijn werk, zijn eer en zijn integriteit is gezegd.
De Associated Press heeft na uitgebreid onderzoek bevestigd dat er geen geloofwaardig bewijs is om zijn auteurschap ter discussie te stellen. Veel getuigen die die dag naast hem stonden, blijven ondersteunen wat altijd al bekend was: dat hij de beroemde foto heeft genomen.
De aanvallen tegen hem zijn pijnlijk, maar ze kunnen de waarheid niet uitwissen. Die foto, die Nick de Pulitzer-prijs opleverde en hielp de publieke opinie over de Vietnamoorlog te veranderen, behoort tot de geschiedenis. Zijn kracht komt niet voort uit controverse, maar uit het onschuldige kind dat het afbeeldt en het lijden dat het blootlegt.
“Het doet pijn te weten dat een bedrijf als Netflix zulke beschuldigingen wereldwijd op een wereldtoneel zal brengen,” zei Nick Ut.
Maar vandaag, terwijl hij hier in Perpignan staat, kiest hij ervoor niet in te gaan op leugens maar de waarden te vieren die ons als fotojournalisten verenigen. “Wij zijn hoeders van het geheugen. We riskeren ons leven om ervoor te zorgen dat de waarheid niet vergeten wordt.”
Nick Ut wil deze erkenning toewijden aan Kim Phuc, wiens moed en menselijkheid iedereen blijven inspireren. En hij draagt het ook op aan alle fotojournalisten die volhouden de waarheid te vertellen, ongeacht hoe moeilijk of gevaarlijk.
Nick Ut blijft toegewijd aan het verdedigen van de waarheid — niet alleen voor zichzelf, maar ook voor de waarden die verantwoord journalistiek definiëren.
Hij zal alle nodige stappen ondernemen — desnoods voor de rechtbank — om zijn nalatenschap te beschermen en de integriteit van zijn werk te waarborgen.
PetaPixel heeft herhaaldelijk verzocht om een screener van de documentaire sinds de eerste premiere op Sundance en is tot nu toe geweigerd. Netflix heeft nog geen releasedatum voor de documentaire bevestigd, hoewel men meldt dat deze dit jaar op het streamingplatform zal verschijnen.
“Niemand heeft ooit gezegd dat mijn beeld niet van mij was, niemand heeft mij ooit geconfronteerd met mijn foto, en dit is ook de eerste keer dat ik het verhaal hoor dat het een film van een stringer zou zijn. Alle films werden op kantoor gelabeld en gemarkeerd met iemands naam voordat ze ontwikkeld werden, en aan de hand van het label werden ze gekoppeld aan de enveloppen met de namen van de fotografen. Ons systeem bij de AP Saigon was feilloos wat betreft wiens negatieven bij wie hoorden,” zei Ut op Facebook in februari, kort nadat hij had gezegd een smaadzaak tegen de producenten van The Stringer te willen indienen.
“Ik heb de foto van Kim Phuc genomen, ik heb de andere foto’s van die dag gemaakt die haar familie en de verwoesting van de oorlog tonen. Niemand anders heeft het recht te beweren dat ik die specifieke foto of een andere aan mij toegewezen foto niet heb gemaakt, want ik ben de maker van al het werk dat ik sinds dag één heb gedaan. Mijn carrière beslaat meer dan 50 jaar en hoewel ik nu met pensioen ben bij de AP, blijf ik impactful beelden maken voor de wereld om te zien.”
